Wat is oedeem?
Net als de bloedbaan waarin bloed circuleert, heeft het lichaam een lymfestelsel waar lymfe doorheen stroomt. Het lymfestelsel ziet er vergelijkbaar uit met het stelsel voor de bloedsomloop. In tegenstelling tot de bloedcirculatie is het lymfestelsel alleen een afvoerend systeem.
Vocht wordt door de bloeddruk uit de aders geperst en komt zo in het weefsel terecht. De lymfevaatjes nemen het vocht dat uit de aders wordt geperst uit het weefsel op. Op het kruispunt van grote lymfevaten bevinden zich lymfeknopen. De lymfeknopen liggen dichtbij organen en op centrale plekken in de armen, benen en nek. Lymfeknopen worden ook wel klieren genoemd. De klieren filteren de lymfe en halen er lichaamsvreemde stoffen uit (bacteriën, kankercellen, celresten, etc.). In de lymfeklieren worden witte bloedcellen gemaakt die een belangrijke rol spelen in het afweersysteem van het lichaam.
Oedeem is onder te verdelen in pitting oedeem (er blijft een deukje achter in uw huid, wanneer u een paar tellen met uw duim in uw huid druk) en non-pitting oedeem (hierbij gebeurt dit niet).
Vormen van oedeem
Er zijn verschillende vormen van oedeem, afhankelijk van de oorzaak. Eén van de vormen van oedeem is lymfe-oedeem. Lymfoedeem kan aangeboren zijn (primair lymfoedeem) of ontstaan zijn als gevolg van een andere aandoening (secundair lymfoedeem). Bekende vormen van secundair oedeem zijn het armoedeem na een borstoperatie, of het beenoedeem na een gynaecologische operatie. Een ander veel voorkomend oedeem is veneus oedeem, wat meestal veroorzaakt wordt door vaatwandzwakte en komt voornamelijk in de benen voor. Lipoedeem, een vet- en vochtophoping, is ook een vorm van oedeem die in de benen voorkomt. Vaak zie je ook een combinatie van verschillende soorten oedeem.
Behandeling
Oedeemfysiotherapie maakt gebruik van verschillende behandelvormen. De oedeemtherapeut zal gebruik maken van;
- Manuele lymfedrainage
- Oefeningen ter bevordering van lymfeafvoer
- Ademhalingsoefeningen
- Adviezen m.b.t. huidverzorging en leefadviezen
- Compressietherapie indien nodig (bandageren/zwachtelen/therapeutisch elastische kous)
- Lymfapress
- Lymfetape
Manuele lymfedrainage
Manuele lymfedrainage is een specifieke massagetechniek die gericht is op verhoging en ondersteunen van de transportcapaciteit van het lymfestelsel. Door gebruik te maken van bepaalde handgrepen kan het vocht verplaatst worden naar gebieden in het lichaam waar het lymfesysteem nog intact is, zodat het daar uit in de circulatie kan worden opgenomen. Ook zijn er specifieke handgrepen om bindweefselachtige verhardingen in het weefsel los te maken.
Voor meer informatie over de therapie, kunt u kijken op deze website.
In de volgende situaties mag u geen manuele lymfedrainage krijgen:
- Acute ontsteking
- Huidontstekingen op basis van radiotherapie
- Acute trombose
- Te snel werkende schildklier; ziekte van Basedow
- Sinus caroticus syndroome